Ontbossing, het zal je voornamelijk via Greenpeace te oren zijn gekomen, of het recente Europese verbod op illegale houtkap. Maar wat is er nu eigenlijk het probleem, Nederland heeft toch ook minder bos dan vroeger?
Ontbossing
Ontbossing is eigenlijk een nogal ruim begrip. Het houdt eigenlijk gewoon in dat er zoveel bomen verdwijnen dat er minder bos is, om wat voor reden dan ook. In het nieuws wordt het meestal specifiek gebruikt voor illegale houtkap en grootschalige industriële ontbossing, zoals het over de Amazone enige jaren geleden in het nieuws was. Dus hoewel alle houtkap ontbossing is, wordt de duurzame variant zelden zo genoemd.
Het effect
De effecten ervan zijn breed en op verschillende niveau’s te bekijken. Op het globale niveau heb je het effect op het klimaat, met name het broeikaseffect. Hoewel bestaande bossen niet meer CO2 of zuurstof opnemen dan dat ze uitstoten, is het daarmee wel een natuurlijke opslag voor CO2. Het ontbossen zorgt dus voor een toename van het broeikaseffect. Ook haalt het de waterhuishouding door de war. Bomen drinken het grondwater, reinigen het, en ‘zweten’ het weer uit zodat er water terug de atmosfeer in gaat. Daarnaast zorgen het bomen en bosrijke grond ervoor dat neerslag langer bovengronds blijft en gaat het het erosie tegen. Ontbossing heeft dus ook een effect op beschikbaarheid van water voor allerlei ecosystemen en de mens. Als laatste heeft het een effect op de biodiversiteit. Bij structurele ontbossing verdwijnen er dier- en plantensoorten met bijbehorende ecologische gevolgen. De precieze impact hiervan is echter niet geheel precies en duidelijk, al is het in te zien dat het zeker gebeurt.
Economische en politieke gevolgen
Grootschalige ontbossing in bijvoorbeeld Zuid-Amerika is een heikel punt. Bosbouw was en is een belangrijke bron van goederen voor de mens. Op lokaal niveau is ontbossing op korte termijn goed, en op lange termijn weer niet, door het verlies van producten uit bossen. Op politiek niveau is het ook lastig. Omdat de ecologische gevolgen voornamelijk door de “westerse wereld” aangekaart worden, zijn daar wat bezwaren tegen. Men werpt op dat het westen juist zo economisch heeft kunnen groeien door tijdens de industrialisatie dat juist wel te doen, en dat - bijvoorbeeld - Zuid-Amerika die kans niet heeft. Dit is overigens slechts één van de vele politieke argumenten. In Europa zal vanaf 2013 echter geen illegaal gekapt hout meer toegestaan zijn. Oftewel hout dat niet volgens officiële, duurzame, richtlijnen gekapt is. Ook worden er in Nederland steeds meer bossen op een duurzamere manier onderhouden, en worden productiebossen langzaam omgevormd tot duurzamere bossen.