Na jarenlange discussies in de Nederlandse politiek is er een knoop doorgehakt. Minister Maxime Verhagen is bereid om vergunningen voor meer kerncentrales uit te geven. De meningen zijn hierover verdeeld. Wat is het, en is kernenergie nu wel of niet goed voor het milieu?

Wat is kernenergie?

Om uit te leggen hoe kernenergie werkt, moeten we eerst kijken hoe atomen in elkaar zitten. Een atoom bestaat een kern van protonen en neutronen, met daaromheen een wolk van elektronen. De kern uit kernenergie komt van atoomkernen. De plaats in het periodiek systeem, en de naam die we er aan geven, leiden we af uit het aantal protonen in de kern. Zo heeft een zuurstofatoom 8 protonen, en een uraniumatoom 92. Deze kernen blijven door kernkrachten bij elkaar, als je kernen uit elkaar haalt, of bij elkaar stopt, kan er door deze kernkrachten energie vrijkomen.

Wat is kernsplijting?

Een ijzeratoom(met atoomnummer 26) is de meest stabiele atoomvorm. Een van de dingen die hier uit leidt is dat als je lichter atomen bij elkaar stop, of zwaardere atomen uit elkaar haalt, er energie vrijkomt. Kernenergie zoals wij dat kennen ontstaat door het splijten van zware kernen, kernsplitsing. In de meeste kerncentrales wordt hier een vorm van uranium voor gebruikt dat relatief instabiel is. Binnenin de kerncentrale wordt de kern van het uranium ‘beschoten’ met een ander deeltje waarop het uraniumdeeltje uitelkaar valt. Dit gebeurt nogal explosief, waarop de ontstane kleinere deeltjes alle kanten op schieten en een kettingreactie met de andere uraniumdeeltjes veroorzaken. In een kernreactor gebeurt dit gecontroleerd en wordt de ontstane energie gebruikt om via bekende technieken zoals water verhitten en via turbines drijven elektriciteit op te wekken.

Duurzaam of niet?

Er worden al jaren hele felle discussies gevoerd tussen voor- en tegenstanders van kernenergie. Zo bestaan er ook vele vooroordelen beide kanten op. Op de vraag is dan ook geen simpel antwoord te geven, er spelen veel factoren mee. De reden waarom kernenergie nu weer als alternatief beschouwd gaat worden is simpel: de fossiele brandstoffen raken op. Daarnaast ontstaan er bij de verbranding van fossiele brandstoffen enorme hoeveelheden broeikasgassen. Ook zijn we met kernenergie niet afhankelijk van andere landen. Daarentegen zijn er ook bezwaren tegen kernenergie te vinden. Het is niet totaal schoon: een kerncentrale produceert namelijk ook radioactief afval. Zoals de naam al suggereert, is het afval dat niet zomaar op een vuilnisbelt gegooid kan worden. Er moet voorzichtig mee worden omgegaan, en hoewel men er hard aan bezig is, zijn er op dit moment alleen tijdelijke oplossingen voor. Overigens ontstaat er niet alleen radioactief afval bij kerncentrales, ook de olieindustrie en in kolencentrales ontstaat er radioactief afval. Ook zijn er zorgen over de veiligheid. Dit hangt voornamelijk af van de betreffende technologieën en de veiligheidsmaatregelen die worden getroffen.

Duurzaam of niet?

In Nederland heeft minister Maxime Verhagen in 2010 toegezegd dat er nieuwe kerncentrales kunnen komen. Het kabinet is van mening dat de noodzaak voor alternatieve energiebronnen en schonere lucht groter opweegt tegen de nadelen die het met zich meebrengt. Op het moment kunnen we ons land niet met volledig duurzame energie voorzien, en moeten we een tussenfase in, aldus de Nederlandse regering.

Robert Buurman